म्यानमारको मध्य क्षेत्रमा आज चैत्र १५, २०८१ (मार्च २८, २०२५) मा ७.७ म्याग्निच्युडको शक्तिशाली भूकम्प गएको छ। यो भूकम्पको केन्द्र माण्डले शहरबाट १६ किलोमिटर उत्तरपश्चिममा रहेको सागाइङ नजिकै थियो, जुन केवल १० किलोमिटर गहिराइमा अवस्थित थियो। यो उथलो गहिराइका कारण भूकम्पको कम्पन निकै टाढासम्म फैलियो, जसले म्यानमारको दोस्रो ठूलो शहर माण्डले, राजधानी नेपिद, र थाइल्याण्डको बैंककसम्म प्रभावित बनायो। USGS का अनुसार, यो भूकम्प दिउँसो १२:५० बजे (म्यानमारको स्थानीय समय) गएको थियो, र त्यसको १२ मिनेटपछि ६.४ म्याग्निच्युडको अर्को धक्का पनि रेकर्ड गरियो।
यो भूकम्पले म्यानमारको सागाइङ फल्टमा ठूलो दबाब सिर्जना गरेको देखिन्छ, जुन देशको उत्तर-दक्षिण दिशामा फैलिएको प्रमुख भूकम्पीय जोखिम क्षेत्र हो। माण्डलेमा सडकहरूमा ठूला चिराहरू परेका छन् भने ऐतिहासिक अवा पुल भत्किएको छ, जुन बेलायती शासनकालमा १९३० मा बनेको थियो। नेपिदमा सडकहरू उक्किएर फाटेका छन्, र भवनहरूबाट छतका टुक्राहरू झरेका छन्। याङ्गुनमा स्थानीय बासिन्दाहरू घर छोडेर सडकमा निस्किए, र एक प्रत्यक्षदर्शीले भने, “हामीले एक मिनेटसम्म कम्पन महसुस गर्यौं, र पाँच तले भवन मेरो आँखैअगाडि भत्कियो।” म्यानमारको सैन्य शासन र चलिरहेको गृहयुद्धका कारण क्षति र हताहतीको आधिकारिक जानकारी तत्काल उपलब्ध भएको छैन।
यो भूकम्पको असर थाइल्याण्डको बैंककमा पनि गहिरो देखियो, जो माण्डलेबाट करिब १,४०० किलोमिटर टाढा छ। बैंककमा एउटा निर्माणाधीन अग्लो भवन भत्कियो, जहाँ ४३ जना कामदार फसेको अनुमान छ। उद्धार टोलीले तीव्र गतिमा काम गरिरहेको छ, तर घाइते र मृत्युको संख्या अझै स्पष्ट छैन। बैंककका बासिन्दाहरूले भवनहरू हल्लिएको र स्विमिङ पुलबाट पानी बाहिर छचल्किएको दृश्य देखे। थाइल्याण्डको मेट्रो र रेल सेवा बन्द गरिएको छ, र स्टक एक्सचेन्जले पनि कारोबार रोकेको छ।
यो भूकम्पको कम्पन चीनको युनान प्रान्त र भारतको उत्तरपूर्वी क्षेत्रसम्म पुगेको छ। म्यानमारको भूकम्पीय इतिहास हेर्दा, सागाइङ फल्टमा ठूला भूकम्पहरू असामान्य होइनन्। सन् १९३१, १९४६, र १९५६ मा पनि यहाँ ७.० वा सोभन्दा माथिका भूकम्प गएका थिए। यो घटनाले म्यानमार र आसपासका क्षेत्रमा भूकम्पीय तयारी र संरचनात्मक सुरक्षाको महत्त्वलाई फेरि उजागर गरेको छ। विज्ञहरूले आगामी दिनहरूमा थप परकम्पहरू आउन सक्ने चेतावनी दिएका छन्।